De krulveergans is een aparte verschijning, die in Nederland niet veel fokkers kent. De hagelwitte, gekrulde veren zijn het gevolg van een afwijkend gen, een speling der natuur. Dat gen zorgt ervoor dat de veren gaan krullen en verder doorgroeien dan normaal.
Deze bijzondere gans kennen we ook wel als de Sebastopolgans, vernoemd naar de havenstad Sebastopol. Deze stad ligt aan de Zwarte Zee, op het schiereiland de Krim, dat in 2014 door Rusland is geannexeerd en onderdeel van de huidige oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Maar het is ook het oorsprongsgebied van de krulveergans. Sebastopol is de stad waar vandaan John Harvey de eerste krulveerganzen meenam naar Engeland, op zijn schip de Claymore. Dit was halverwege de 19e eeuw. Harvey noemde de bijzondere dieren met de kenmerkende gekrulde Sebastopolganzen, naar de havenstad waar hij de ganzen ingescheepte.
Ierse krulveergans
John schonk de bijzondere ganzen aan zijn neef Thomas Bayly, die de ganzen in 1860 voor het eerst showde tijdens de Crystal Palace Poultry Show in London. In die tijd was dat de grootste poultry show ter wereld , met tienduizenden inzendingen. Enkele jaren nadat John Harvey de eerste Sebastopol ganzen naar Engeland bracht, verschenen er ook in Ierland ganzen met krullende veren. Deze ganzen stonden bij de Ieren bekend als Danubian ganzen. Zij waren vernoemd naar de rivier de Danube, de Engelse naam voor de Donau, die uitmondt in de Zwarte Zee. Men gaat er over het algemeen vanuit dat de krulveergans rond de Zwarte Zee is ontstaan en werd gehouden.
Het uiterlijk
De Sebastopol is een niet al te grote gans. Naast een hagelwit verenkleed kan de gans ook voorkomen in de kleuren grijs en warm goudgeel. De ogen zijn helderblauw, poten en snavel zijn oranje. De dieren kunnen niet goed vliegen en hebben een grote vijver nodig met schoon water om in te vluchten en voor de dagelijkse verzorging van het verenkleed. Over het algemeen staat deze gans te boek als vriendelijk.
Krulveergans stamt af van de wilde grauwe gans
Tamme ganzen worden al duizenden jaren door de mens gehouden. Het domesticatieproces van de gans is nagenoeg vanzelf verlopen. Dorpelingen stalen eieren van de wilde grauwe gans uit de nesten en lieten ze uitbroeden door hun kippen. Ganzenkuikens beschouwen het eerste wat ze zien als hun ouder en achter deze zelf gekozen moederkloek aanlopen en zo groeiden ganzenkuikens op bij mensen. Net zoals alle Europese ganzenrassen stamt ook de krulveergans af van deze wilde grauwe gans.
De krulveergans is ontstaan uit een mutatie door inteelt en heeft daardoor haar opvallende verenkleed gekregen. Een verenkleed waarmee dit ras zich duidelijk onderscheidt van de andere ganzenrassen. Qua gedrag lijkt de krulveergans in vele opzichten op haar soortgenoten zonder gekruld verenkleed. Ze zijn waaks, luidruchtig, kunnen wel vijfentwintig jaar worden en gent en gans blijven het liefst hun hele leven bij elkaar.
Tekst en foto: Jan Smit
.
