Herkauwers en paarden doen het goed op grasland dat niet alleen bestaat uit grassen, maar waarin ook kruiden groeien. Grootschalige melkveehouders beginnen kruidenrijk grasland te ontdekken en dat is gunstig voor hobbyhouders van boerderijdieren. Er ontstaat meer kennis en je kunt makkelijker kopen wat je nodig hebt, bijvoorbeeld het juiste zaadmengsel.
De intensivering van de agrarische sector in de tweede helft van de vorige eeuw had onder meer gevolgen voor het grasland. Snelgroeiend en eiwitrijk Engels raaigras voerde vijftig jaar lang de boventoon. Sinds een jaar of tien is een voorzichtige verandering merkbaar, ook in de commerciële veehouderij is steeds vaker de conclusie dat monotone weiden niet ideaal zijn. Ze vormen woestijnen voor zowel de ondergrondse als bovengrondse biodiversiteit en geven een eenzijdig dieet voor vee.
Kruidenrijk grasland: veel voordelen
Steeds meer veehouders doen ervaring op met kruidenrijk grasland. Kruiden hebben een ander bewortelingspatroon dan grasachtigen, waardoor diepere bodemlagen ontsloten worden. Hierdoor verbetert de droogtebestendigheid van het weiland.
Doordat kruiden meer en andere mineralen opnemen kan de voederwaarde verbeteren. De hogere gehaltes aan vitaminen, mineralen, sporenelementen en andere voedingsstoffen kunnen de gezondheid van het vee bevorderen. En sommige kruiden hebben een gunstig effect op de vetzuursamenstelling van de melk.
Kruidenrijk grasland heeft een hogere belevingswaarde, en trekt meer insecten aan, waardoor er ook meer weidevogels komen.
Averechts effect Engels raaigras
Voor de hobbyhouder van geiten, schapen, runderen en paarden is het al langer duidelijk: het overaanbod aan energie en eiwit uit Engels raaigras kan een averechts effect hebben op de gezondheid. Het groeiende areaal kruidenrijk grasland kan ook voor kleinschalige (hobby)boeren met grasland voordelen hebben. Het aantal mensen met verstand van zaken neemt toe. De benodigdheden om kruidenrijk grasland aan te leggen en te onderhouden, zijn beter beschikbaar.
Welke grassen voor je kruidenrijk grasland?
Om kruiden genoeg kansen te geven om zich te handhaven, moeten de grassen in een kruidenrijke weide niet te dominant zijn. ‘Ouderwetse’ grassen zijn meer geschikt dan Engels raaigras. Grassen die goed geschikt zijn voor een kruidenrijke wei zijn bijvoorbeeld beemdlangbloem, timothee, kropaar, witbol en veldbeemdgras.
Welke kruiden zijn geschikt?
In kruidenrijk grasland kom je bijna altijd vlinderbloemigen tegen. Daarbij gaat het vooral om witte en rode klavers. Een groot voordeel van vlinderbloemigen is dat ze stikstof uit lucht kunnen binden. De plant rond de vlinderbloemigen, bijvoorbeeld grassen, benutten deze stikstof om te groeien. Herkauwers vinden klavers doorgaans lekker en dat geldt ook voor paarden. Maar voor alles geldt: te veel is niet goed. Paarden hebben het snelst last van een te hoog klaveraandeel. Ze kunnen dan klachten krijgen als koliek of diarree, speekselen of zonnebrand.
Tekst en foto: Berrie Klein Swormink
